نمونه سوالات فصل سه : چالش الگوی شبه ترقی غرب گرا و تعالی اسلامی در عصر مشروطه
1-علت جنگ های ایران و روسیه چه بود؟**
انقلاب صنعتی غرب و نیاز به مواد اولیه و بازار فروش و وضعیت سیاسی اجتماعی ایران در قرن 19 میلادی موجب شد کشورهای استعمارگر به شکل های مختلف به ایران دست اندازی کنند
2-جنگ های ایران و روسیه چه تاثیری بر حضور روحانیت در سیاست داشت؟
علمای مذهبی در راستای حفظ بلاد اسلامی از تسلط کفار ، فتوای جهاد دادند و این اولین اقدام در راستای نفی استعمار بود
3-چه عواملی موجب خیزش مراجع تقلید و نیروهای مذهبی در مقابل دشمنان خارجی شد**
شکست های ایران در مواجهه با قدرت های بزرگ
و برخی تحولات اجتماعی و فکری موجب شد که مراجع تقلید و نیروهای مذهبی برای مقابله با دشمن بپا خیزند
و روحیه انقلابی و مبارزه جایگزین تفسیرهای دعوت کننده به آرامش و انفعال و تسلیم شد
4-مبانی اساسی الگوی تعالی چه بود و به کجا رسید؟*
لزوم استقلال از بیگانه و به جنبش عدالتخانه و قیام مشروطه منتهی شد
5-هدف از فرقه سازی توسط بیگانگان چه بود؟***
سیاست فرقه سازی استعمار برای ضربه زدن و ایجاد تشتت در میان شیعیان بود.
6-اصلاحات غرب گرایانه در عصر مشروطه توسط دولتمردان چند شکل داشت؟**
تغییر از درون حاکمیت : عباس میرزا - قائم مقام فراهانی - امیر کبیر
نگرش ترقی غربی: میرزا حسن خان سپهسالار با اعطای امتیاز به بیگانگان که مخالفت روحانیان را برانگیخت
7-نهضت تنباکو چه بود؟*
در سومین سفر ناصرالدین شاه به خارج از کشور(1268) با تلاشهای امین السلطان و ملکم خان برخی امتیازات به بیگانگان اعطا شد.
از جمله واگذاری انحصار خرید و فروش و تهیه توتون و تنباکو در داخل و خارج ایران بمدت 50 سال به یک شرکت انگلیسی
رهبری مردم در مخالفت را میرزا حسن آشتیانی در تهران و میرزای شیرازی در عتبات مقدسه داشتند
که در نهایت با فتوای میرزای شیرازی در سال 1270 این امتیاز لغو شد
8-دلایل و اهمیت نهضت تنباکو در تکامل الگوی تعالی چه بود؟***
1- گستره جغرافیایی
2- وحدت در حرکت
3- نفوذ مرجعیت شیعه
4- غیاب روشنفکران در جریان مشروطه
5- گسترش شبه اطلاع رسانی
6- پیروزی جریان سیاسی مذهبی
7- ایجاد زمینه برای جنبش های دیگر مثل نهضت عدالتخانه
9-عدالتخانه چه بود؟*
درسال 1283 نهضتی با عنوان عدالتخانه برای رسیدگی به شکایت مردم از دولت بود شکل گرفت
که برای همه قابل فهم بود
10-مشروطه چگونه مطرح شد؟*
در مقابل این جریان مردم بر اساس یک شایعه به سفارت انگلستان کشیده شدند و مشروطه به عنوان خواست اول آنان مطرح شد در حالی که مردم فهم درستی از آن نداشتند و موجب ایجاد اختلاف بین علما و روشنفکران شد.
11-جریان روشنفکری از نظر وابستگی سیاسی چگونه بود و چه شعاری داشت؟*
وابسته : برخی از مقام های عالی رتبه دولتی
غیر وابسته: احزاب و گروه ها
شعار : از فرق سر تا نوک پا باید فرنگی شد و نفی هر آنچه داریم
12-در عصر مشروطه الگوی شبه ترقی غرب گرا چگونه حاکم شد؟
جنبش عدالتخانه به مشروطه خواهی انجامید و الگوی شبه ترقی غرب گرا در مقابل و برای به انحراف کشدن آن پدید امد.
13-نگرش مشروطه مشروعه و مشروطه غربی را توضیح دهید.***
مشروطه مشروعه: محدودیت استبداد و قانون گرایی در قالب شرع اسلام
مشروطه غربی : محدودیت استبداد و قانون گرایی بر مبنای نگاه اومانیستی و ضدیت با مذهب
14-مشروطه خواهان غرب گرا چه نظری برای ترقی کشور داشتند؟**
برای رسیدن به ترقی غربی به نفی دین و سنت ها اعتقاد داشتند و وجود یک دیکتاتور را ضروری میدانستند که عاقبت به روی کار آمدن رضا خان انجامید.
15-دلایل شکست مشروطه چه بود؟**
1- حذف نگرش مشروطه مشروعه
2- اختلاف گسترده در میان رهبران آن
3- مشکلات اقتصادی و سیاسی و اجتماعی
4- تغییر رویکرد انگلستان در باره ایران
16-تغییر رویکرد انگلستان در خصوص مشروطه چه بود؟***
انگلستان طی معاهده ای با روس ها به اهداف خود رسید و حمایت از مشروطه را ضروری نمی دید
17-انقلاب 1917 روسیه و خروج روسیه از ایران چه تغییری در سیاست انگلستان در ایران و کشورهای همسایه ایجاد کرد؟***
انگلستان تصمیم گرفت در تمام کشورهای تحت نفوذ خود دولت های وابسته را حاکم سازد
برهمین اساس رضا شاه در ایران و کمال آتاتورک در ترکیه و ملک فیصل در عراق و امان الله خان در افغانستان با طراحی انگلستان به قدرت رسیدند
18-چرا رضا خان در سال 1299 از سوی انگلستان برای انجام کودتا انتخاب شد؟**
قدرت خشونت آمیز - قلدری - انضباط - کم سوادی
19-دلیل قرار گرفتن ضیاالدین طباطبایی از طرف انگلستان در کنار رضا شاه چه بود؟**
از انجا که رضا خان ، اطلاعات سیاسی ، اداری و اجتماعی نداشت انگلیسیها برای انجام دادن وظایف سیاسی و اجتماعی کودتا ، ضیا الدین طباطبایی مدیر روزنامه رعد و مورد اطمینان خود را که برای حفظ و اشاعه منافع آنها قلم فرسایی میکرد در کنار رضا شاه قرار دادند
20-نظر آیرونساید در مورد رضا خان چه بود؟**
یک دیکتاتور نظامی کلیه مشکلات ما را در ایران حل خواهد کرد . به عقیده شخصی من ، با تقویت رضا خان و استقرار دیکتاتور نظامی ، نیروهای انگلیسی میتوانند بدون درد سر ایران را ترک کنند.
21-روند به قدرت رسیدن رضا خان را بنویسید.*
ابتدا فرمانده نیروهای قزاق شد و بعد به وزارت جنگ رسید و سپس نخست وزیر شد .
سرانجام در سال 1304 احمد شاه را برکنار و خود به پادشاهی رسید.
