در خصوص جنگ های زمان پیامبر (ص)این سوال مطرح است که
آیا تهاجمی بوده یا تدافعی؟
دو نظر
1) عده ای قائلند تمام جنگ های پیامبر دفاعی بوده
2) عده ای دیگر بخشی را تدافعی و بخشی را تهاجمی میدانند
با اندکی تامل و توجه میتوان گفت ، تمام جنگ های پیامبر (ص)، دفاعی بوده و در خصوص برخی از جنگ ها که به ظاهر تهاجمی بوده میتوان چنین توضیح داد.
جنگهای به ظاهر تهاجمی
جنگ بدر در حقیقت در مقابل ظلم و ستمی بود که مشرکین ، سالهای زیادی در مکه بر پیامبر (ص) و مسلمانان روا داشتند و آنها را از خانه و کاشانه شان بیرون کرده بودند.
در قضیه فتح مکه ، چون مشرکین مکه در سال 6 هجرت ، در صلح حدیبیه تعهد کرده بودند که علیه مسلمانان وارد جنگ نشوند . اما ، زمانی که در مکه بین قبیله مسلمان با قبیله دیگر درگیری رخ داد ، مشرکین علیه مسلمانان وارد جنگ شدند و نقض عهد و پیمان کردند و پیامبر(ص) نیز برای تادیب آنها و پیمان شکنی شان با آنها جنگید
در جنگ تبوک هم ، چون رومی ها معترض مرزهای قلمرو اسلامی شدند و مسلمانان را اذیت کردند ، پیامبر (ص) برای دفع شر و برخورد با آنها حرکت کردند . البته رومی ها فرار کردند و جنگی در نگرفت.
ضرورت اجازه امام عادل در جهاد ابتدایی:
روایات متعدد و فتاوای بزرگان فقه شیعه بر ضرورت حضور امام عادل و یا نماینده وی در جهاد ابتدایی دلالت دارد
امام رضا (ع) : الجهاد واجب مع الامام العادل
جهاد همراه با امام عادل واجب است
امام صادق (ع) در جواب فردی که پرسیده بودند
آیا جنگ همراه با غیر امام مفترض الطاعه حرام است؟
سه بار فرمودند : بله چنین است
وجوبجهاد دفاعی و مشروط نبون آن به اذن امام:
وجوب جهاد دفاعی در تمام اشکال آن ( دفاع از مال و جان و آبرو و حیثیت اجتماعی مسلمانان ) بدون تردید مشروط به وجود و اجازه امام نیست . بلکه وجوبش یک ضرورت عقلی و شرعی است
خداوند تبارک و تعالی در سوره بقره آیه 251می فرماید:
ولولا دفع الله الناس بعضم لفسدت الارض و لکن الله ذوالفضل علی العالمین
و اگر خداوند برخی از مردم را در مقابل برخی دیگر برنمی انگیخت فساد روی زمین را می گرفت و خداوند بر عالمیان بخشنده است
اهمیت جهاد:
قال علی (ع): کسی که به هنگام یاری رهبرش، در خواب باشد با لگد دشمن بیدار خواهد شد...
قال علی (ع) : اما بعد ، فان الجهاد باب من ابواب الجنه ، فتحه الله لخاصه اولیا و هو لباس التقوی و درع الحصینه و جنته الوثیقه
اما بعد ( از حمد و ثنای الهی بدانید) جهاد دری از درهای بهشت است که خداوند آن را به روی دوستان مخصوص خود گشوده است.
جهاد لباس تقوی ، زره محکم و سپر مطمئن خداوند است .
آثار شوم ترک جهاد:
فمن ترکه رغبه عنه البسه الله ثوب الذل : کسی که بدون عذر جهاد را ترک کند لباس مذلت پوشد
شمله البلا : بلا از هر سو او را احاطه می کند
ودیث بالصغار و لقماء ه : گرفتار حقارت و پستی میشود
ضرب علی قبله بالاسهاب : عقل و فهم آنها تباه و دچار توهم و گرفتار کابوسی از تخیلات هولناک خواهد شد.
وادیل الحق منه بتضیع الجهاد: حق از او گرفته میشود
وسیم الخسف : محو و نابود میشود . سستی در جهاد باعث نابودی اقوام و ملت هاست
ومنع النصف : از عدالت محروم میگردد. زیرا زور گویان همواره ظلم و ستم میکنند
5- ویژگیهای جنگ
الف) برخورد قهر آمیز توام با خشونت
ب) در شکل دسته جمعی و گروهی
ج) سازمان یافته و دارای تشکیلات
د) دارای هدف و در پی تامین منافع
ه) دارای ضوابط قانونی و حقوقی است
ویژگی های جنگ
ازدیدگاه اسلام
الف) در راه خدا بودن ( فی سبیل الله)
ب) رعایت عدالت: 1- برای رفع تجاوز 2- دوری از هرگونه عمل ستمگرانه
ج) حفظ ارزشهای اسلامی : یعنی در میدان جنگ و کشتار هم به اصول وارزشهای انسانی احترام گذاشته شود.
6- اهداف جنگ
تصرف سرزمین و کشور گشایی
تحمیل اراده سیاسی یا جلوگیری از تحمیل اراده سیاسی دیگری
قدرت طلبی و جاه طلبی رهبران سیاسی
دفاع از سر زمین ، مملکت و ناموس
تحقق حقوق بین المللی
دستیابی به منابع و ذخایر یک کشور
احیای دین
7- علل و عوامل شروع جنگ ها
الف)ریشه ها : آن دسته از عواملی که دارای عمق و پایداری بوده و به اسانی از بین نمیروند
تاریخی: در اثر تکرار جنگ و تداوم خصومت و کینه ورزی
ژئوپلیتیکی :ادعاهای ارضی
سیاسی :رقابت در کشور برای دستیابی به جایگاه بالاتر
اقتصادی :اختلاف بر سر منابع و بازار و تضاد منافع اقتصادی
اجتماعی :اختلاف های نژادی و قومی و مذهبی و.......
ب) زمینه ها :عواملی که تابع شرایط و وضعیت موجود بوده و پایداری کمتری داشته و تاثیر گذار می باشند
محیط بین المللی :ابرقدرت ها و سازمانهای منطقه ای و کشورهای منطقه
ابر قدرت ها : کشورهای قوی با منافع فرا ملی
سازمانهای بین المللی : سازمانهایی که کشورهایی را در عضویت دارند
کشورهای منطقه ای : کشورهایی که هنگام بروز جنگ تاثیر بر کشورهای دیگر دارند
محیط های داخلی کشورهای درگیر جنگ
سیاسی : انسجام و اقتدار دولت
نظامی : آمادگی فرماندهی و تسلیحاتی
اقتصادی ; تولید نا خالص ملی
فرهنگی و اجتماعی : وحدت ملی و پرهیز از اختلافات
مصادیقی که موجبات تعارض و اختلاف میان دو یا چند سیستم حکومتی را فراهم نموده ، زمینه ساز تهدیدات هستند و سایه جنگ را ظاهر می سازند به شرح زیرند
الف) اختلافات مرزی و دعاوی ارضی
ب) بحران های مختلف داخلی یا خارجی
ج) مسابقه تسلیحاتی
د) تضاد های عقیدتی
ه) ادعای سیاست واحد بر آبراه های بین المللی استراتژیک یا بستن آن
و) بهره برداری از منافع و ثروت دریاها و اقیانوس ها
ز) عزم و تصمیم یک دولت به جنگ
ح) اقدامات پنهانی از طریق سفارتخانه ها و استفاده از عوامل داخلی هواخواه در کشور رقیب
ط) ادعای باز پس گیری ایالات و مناطق از دست رفته در جنگ های گذشته و کسب اعتبار سیاسی
ی) انجام اقدامات خرابگارانه و زمینه سازی بر اندازی در کشور رقیب
ک) به دست آوردن مستعمراتی به منظور داشتن بازار فروش محصولات و منبع مواد خام
8- دفاع مقدس از منظر حضرت امام خمینی(ره)
جهاد و دفاع در بینش اسلامی امری الهی است و خداوند تبارک و تعالی دفاع مومنین از ارزش های اسلامی و الهی را در حقیقت کار خود می داند ، آنجا که می فرماید:
(( ولو لا دفع ا... الناس بعضهم ببعض..........(سوره حج آیه 40) ))
و اگر اینگونه نبود خداوند ، تبارک و تعالی گروهی از مردم را به وسیله گروه دیگر دفع و طرد کند ، هر جا و مکانی که از آن بانگ توحید بلند بود ، نابود می شدو این سنت حتمی الهی است که آن کس که او را یاری کند ، یاری خواهد کرد.
..... آن که فرمان داده است به همه ما ، خداست. فرمانده همه خداست . اوست که دفاع را واجب کرده است ، برای رفع فتنه مقاتله را واجب کرده است ، امر کرده است ، و اوست که فرمانده کل قواست
برخی از اصول مد نظر امام خمینی (ره) بعنوان رهبری کننده یکی از بزرگترین جنگ های جهان عبارتند از:
الف) ایمان به هدف متعالی و مقدس
ب) اطاعت از فرماندهی
ج) اتکا به مردم
د) اخلاق در جنگ
ه) وحدت نیروهای مسلح بین خود و مردم
و) جنگ اعتقادی
ز) توجه به اسلحه و تکنولوژی به مثابه ابزار
ح) سلاح و صلاح ( اسلح در دست صالح)
ط) جنگ متعارف
ی) نفر هرگونه سلطه غیر خدایی
ک) نگرش تکلیفی و مسئولیتی
ل) تکیه بر نقش اساسی انسان
م) باور ، اراده و عمل
ن) نفی یاس و نومیدی
س) استفاده از تجارب دیگران
ع) اطلاعات و آمادگی برنامه ریزی
ف) جنگ حق و باطل
ص) اسلام و کفر
کنفرانس
تحقیق و کنفرانس در تاریخ مقرر مورد قبول است
باسلام بعلت برخورد با دو جلسه تعطیلی و مرخصی چند نفر از دانشجویان تغییراتی در کنفرانس ها بوجود آمد
الف- عنوان «نهج البلاغه»
ب- عصر گردآوری نهج البلاغه
1-روزگار تحولات بزرگ
2-روزگاری نو در عرصه فرهنگی
ج- گردآورنده نهج البلاغه
1-جایگاه خانوادگی
2-نبوغ و استعداد
3-فضایل و کمالات
4-مقام علمی و ادبی
5-تالیفات و تصنیفات
6-وفات
د- انگیزه گردآوری نهج البلاغه
ه- سبک تالیف نهج البلاغه
و- باب بندی نهج البلاغه
ز- کمیت نهج البلاغه
ح- کیفیت نهج البلاغه
1-واژه ها و مفردات
2-ترکیبات و جملات
3-هندسه کلام
4-زیبایی و ارزش ادبی
5-وجوه متعدد
6-عمق مطالب
7-تاثیرگذاری
8-راه گشایی
ط- اعتبار نهج البلاغه
ی- روش شناسی مطالعه نهج البلاغه
1-روش ترتیبی
2-روش تجزیه ای
3-روش موضوعی
ک- موضوع شناسی نهج البلاغه
*******************************
فصل اول :خداشناسی 10.5 صفحه
گروه یک : حبیب الله رضایی 93/12/04
گروه دو : خانم ندر خانی و خانم صادقی 93/12/04
الف : روش خداشناسی 5.5
ب : خداشناسی در عینیت زندگی 5
یک : امنیت روحی
دو : نفی گردن فرازی و گردن کشی
سه : توجیه مسئولیت انسانی
چهار : وارستگی و پروا پیشگی
پنج : عدالت پیشگی و ظلم ستیزی
شش : استقامت و پایداری
هفت : آزادی و ازادی گرایی
فصل دوم: پیامبری و پیشوایی 11 صفحه
تاریخ: 94/01/17
گروه یک : ناصر ماهی
گروه دو : فتحیان و ندرخانی
الف : فلسفه وحی و پیام آوری 2.5
ب: پیام اور خاتم 0.5
ج : هدف بر انگیخته شدن آخرین فرستاده الهی 1
د : صورت و سیرت آخرین پیام آور الهی 1
ه : پیشوایی 1.5
و : استمرار پیامبری در پیشوایی 0.5
ز : شناخت پیشوایان الهی 1.5
ح : نمونه های والای رهبری 1
ط : جاودانگی پیشوایی برای استمرار هدایت الهی 1.5
فصل سوم : حقوق شناسی 14.5 صفحه
تاریخ: 94/01/24
گروه یک : قربانی و مروجی
گروه دو : احمدی و شاهبیگ
الف : مفهوم حق شناسی 2
ب : جایگاه حقوق 1
ج : حقوق مداری 3
د : حقوق متقابل ( حقوق و حدود) 2
اقسام حقوق 3.5
ا- حقوق خدا
2- حقوق خویشتن
3- حقوق مردمان
ه : پیامدهای پایبندی به حقوق دیگران 1.5
و : پیامدهای زایل کردن حقوق دیگران 1.5
فصل چهارم : اندیشه سیاسی 21.5 صفحه
تاریخ : 94/02/07
گروه یک : نیک کردار و اسکندری
گروه دو : واحدی و زینالی
الف : مفهوم شناسی سیاست1
واژه شناسی
ب : مفهوم سیاست در علم سیاست 1
ج : جایگاه و اهمیت سیاست نزد امام علی (ع) 2
د : اهداف و غایت سیاست
یک : اهداف سیاست
1- آگاهی بخشی 2
2- پاسداشت آزادی 3
3- دادگستری 2
4- امنیت سازی 2.5
5- بهبود مادی 2
6- حقوق گرایی 2
7- اصلاح فرهنگی 2.5
دو : غایت سیاست 1.5
فصل پنجم: سیره سیاسی 39 صفحه
تاریخ : 94/02/14 و 94/02/21
گروه یک : سامانلو و عبادی
گروه دو : شیخی و رستمی
الف : مفهوم شناسی سیره سیاسی 1
یک : واژه شناسی سیره
دو : مفهوم سیره سیاسی 1/3
سه :خطوط کلی سیاست ( اصول ایجابی)
1- حفظ حدود الهی و قانون گرایی 2
2- پایبندی به کیفیت و استخدام وسیله 1.5
3- صراحت و صداقت 3
4- زمانه شناسی 2.5
5- آینده نگری و عاقبت اندیشی 4
6- اعتدال و میانه روی 3.5
7- عدالت خواهی و عدالت ورزی 4
8- مشورت و رایزنی 2
چهار : آفات سیاست (اصول سلبی)
1- قدرت طلبی 1
2- استبداد و خود کامگی 3
3- خشونت ورزی 2
4- تنگ نظری و انحصار طلبی 1.2
5- دنیا زدگی 3
6- دروغ گویی و فریب کاری 2
7- تزویر و ریا کاری 2
8- سازش کاری 1.5
فصل ششم: کمالات انسانی 43.5 صفحه
تاریخ : 94/02/28 و 94/03/04
گروه یک : محمودی و افشار و یادگاری و انتشاری
گروه دو : هنوز مشخص نشده
الف : ادب کمالی 1.5
ب : حریت 4
ج : حکمت 3
د : رحمت 4
ه : نزاهت 3
و : صداقت 3
ز : عدالت 3.5
ح : عبودیت 3.5
ط : سماحت 3
ی : قناعت 3
ک : شجاعت 3.5
ل : استقامت 3
م : علو همت 3.5
ن : پایبندی به تعهدات 3
تفسیر موضوعی نهج البلاغه
*******************************
الف- عنوان «نهج البلاغه»
ب- عصر گردآوری نهج البلاغه
1-روزگار تحولات بزرگ
2-روزگاری نو در عرصه فرهنگی
ج- گردآورنده نهج البلاغه
1-جایگاه خانوادگی
2-نبوغ و استعداد
3-فضایل و کمالات
4-مقام علمی و ادبی
5-تالیفات و تصنیفات
6-وفات
د- انگیزه گردآوری نهج البلاغه
ه- سبک تالیف نهج البلاغه
و- باب بندی نهج البلاغه
ز- کمیت نهج البلاغه
ح- کیفیت نهج البلاغه
1-واژه ها و مفردات
2-ترکیبات و جملات
3-هندسه کلام
4-زیبایی و ارزش ادبی
5-وجوه متعدد
6-عمق مطالب
7-تاثیرگذاری
8-راه گشایی
ط- اعتبار نهج البلاغه
ی- روش شناسی مطالعه نهج البلاغه
1-روش ترتیبی
2-روش تجزیه ای
3-روش موضوعی
ک- موضوع شناسی نهج البلاغه
*******************************
فصل اول :خداشناسی
الف : روش خداشناسی
ب : خداشناسی در عینیت زندگی
یک : امنیت روحی
دو : نفی گردن فرازی و گردن کشی
سه : توجیه مسئولیت انسانی
چهار : وارستگی و پروا پیشگی
پنج : عدالت پیشگی و ظلم ستیزی
شش : استقامت و پایداری
هفت : آزادی و ازادی گرایی
فصل دوم: پیامبری و پیشوایی
الف : فلسفه وحی و پیام آوری
ب: پیام اور خاتم
ج : هدف بر انگیخته شدن آخرین فرستاده الهی
د : صورت و سیرت آخرین پیام آور الهی
ه : پیشوایی
و : استمرار پیامبری در پیشوایی
ز : شناخت پیشوایان الهی
ح : نمونه های والای رهبری
ط : جاودانگی پیشوایی برای استمرار هدایت الهی
فصل سوم : حقوق شناسی
الف : مفهوم حق شناسی
ب : جایگاه حقوق
ج : حقوق مداری
د : حقوق متقابل ( حقوق و حدود)
اقسام حقوق
ا- حقوق خدا
2- حقوق خویشتن
3- حقوق مردمان
ه : پیامدهای پایبندی به حقوق دیگران
و : پیامدهای زایل کردن حقوق دیگران
فصل چهارم : اندیشه سیاسی
الف : مفهوم شناسی سیاست
واژه شناسی
ب : مفهوم سیاست در علم سیاست
ج : جایگاه و اهمیت سیاست نزد امام علی (ع)
د : اهداف و غایت سیاست
یک : اهداف سیاست
1- آگاهی بخشی
2- پاسداشت آزادی
3- دادگستری
4- امنیت سازی
5- بهبود مادی
6- حقوق گرایی
7- اصلاح فرهنگی
دو : غایت سیاست
فصل پنجم: سیره سیاسی
الف : مفهوم شناسی سیره سیاسی
یک : واژه شناسی سیره
دو : مفهوم سیره سیاسی
سه :خطوط کلی سیاست ( اصول ایجابی)
1- حفظ حدود الهی و قانون گرایی
2- پایبندی به کیفیت و استخدام وسیله
3- صراحت و صداقت
4- زمانه شناسی
5- آینده نگری و عاقبت اندیشی
6- اعتدال و میانه روی
7- عدالت خواهی و عدالت ورزی
8- مشورت و رایزنی
چهار : آفات سیاست (اصول سلبی)
1- قدرت طلبی
2- استبداد و خود کامگی
3- خشونت ورزی
4- تنگ نظری و انحصار طلبی
5- دنیا زدگی
6- دروغ گویی و فریب کاری
7- تزویر و ریا کاری
8- سازش کاری
فصل ششم: کمالات انسانی
الف : ادب کمالی
ب : حریت
ج : حکمت
د : رحمت
ه : نزاهت
و : صداقت
ز : عدالت
ح : عبودیت
ط : سماحت
ی : قناعت
ک : شجاعت
ل : استقامت
م : علو همت
ن : پایبندی به تعهدات
تفسیر موضوعی نهج البلاغه
نمونه سوالات بخش اول : آشنایی با نهج البلاغه1-سید رضی برگزیدن عنوان نهج البلاغه را چگونه بیان میکند؟ص18
2-شیخ محمد عبده عالم اهل سنت راجع به نهج البلاغه چگونه اظهار نظری ارائه میدهد؟ص18
3-شهید مطهری در باره نهج البلاغه چه نظری را ارائه نموده؟ص18
4-عصر زندگی شریف رضی چگونه بود و چه تاثیری در بوجود آوردن نهج البلاغه داشت؟ص19
5-ویژگیهای شخصیتی سید رضی را توضیح دهید.ص22
6-شریف رضی انگیزه خود از تالیف نهج البلاغه را چگونه بیان داشته است؟ص26
7-باب بندی و کمیت نهج البلاغه را توضیح دهید.ص28
8-دوره های خلافت عباسیان را توضیح دهید.ص19
9-عصر گرد آوری نهج البلاغه را توضیح دهی.ص19
10-جرج جرداق مسیحی در مورد نهج البلاغه چه مطلبی را بیان داشته؟ص33-37-39-40
11-زیبایی و ارزش ادبی نهج البلاغه را توضیح دهید.ص34
12-سخن امیر المومنین (لسان العاقل وراء قلبه و قلب الاحمق وراء لسانه) را توضیح دهید.ص35
13-در مبحث کیفیت نهج البلاغه سه مورد را با توضیح مختصری بیان نمایید.ص30
14-روش های مطالعه نهج البلاغه را توضیح دهید.ص44
15- ابن ابی الحدید صحت و اصالت نهج البلاغه را چگونه بیان میدارد؟ص43دکتر واگلیری
استاد دانشگاه ناپل می گوید: «کتاب آسمانی اسلام، نمونه ای از اعجاز (1) است... قرآن کتابی است که نمی توان از آن تقلید کرد... چه طور ممکن است این کتاب اعجازآمیز کار محمد باشد،د ر صورتی که او یک نفر عرب درس نخوانده بوده است... ما در این کتاب مخزنها و ذخایری از دانش می بینیم که مافوق استعداد و ظرفیت باهوش ترین اشخاص و بزرگترین فیلسوفان و قوی ترین رجال سیاست است».
کارلایل
درباره قرآن می گوید: «اگر یک بار به این کتاب مقدس نظر افکنیم، حقایق برجسته و خصایص اسرار وجودی، به گونه ای در مضامین جوهری آن پرورش یافته که عظمت و حقیقت قرآن به خوبی از آنها نمایان می شود و این خود مزیّت بزرگی اس که فقط به قرآن اختصاص یافته و در هیچ کتاب علمی، سیاسی و اقتصادی دیگر دیده نمی شود؛ بلی خواندن بعضی از کتابها تأثیر عمیقی در ذهن انسان می گذارد؛ ولی هرگز با تأثیر قرآن قابل مقایسه نیست».
جان دیون پورت
می گوید: «قرآن به اندازه ای از نقایص مبرّا و منزه است که نیازمند کوچک ترین تصحیح و اصلاحی نیست و ممکن است از اول تا به آخر آن خوانده شود، بدون آنکه انسان کمترین ناراحتی از آن احساس کند». باز او در جای دیگری می نویسد: «سالیان درازی کشیشانِ از خدا بی خبر، ما را از پی بردن به حقایق قرآن مقدس و عظمت آورنده آن محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) دور نگه داشته اند، اما هر قدر که ما قدم در جاده علم و دانش گذارده ایم، پرده های جهل و تعصب نابه جا از بین می رود و به زودی این کتاب توصیف ناپذیر (قرآن) عالم را به خود جلب کرده و تأثیر عمیقی در علم و دانش جهان نموده و عاقبت، محور افکار مردم جهان می شود».
گوته
شاعر بزرگ آلمانی می گوید: «ما ابتدا از قرآن روگردان بودیم، اما طولی نکشید که این کتاب توجه ما را به خود جلب کرد و ما را دچار حیرت ساخت تا آنجا که در برابر قوانین علمی و بزرگ آن سر تسلیم فرود آوردیم».
ژول لابوم فرانسوی
می گوید: «دانش و علم جهانیان از سوی مسلمانان به دست آمد و مسلمین علوم را از «قرآنی» که دریای دانش است گرفتند، و نهرها از آن برای بشریت در جهان جاری ساختند».
دینورت
می نویسد: «واجب است اعتراف کنیم که علوم طبیعی، فلکی، فلسفه و ریاضیات که در اروپا رواج یافت، عموماً از برکت تعلیمات قرآن است و ما مدیون مسلمانیم، بلکه اروپا از این جهت شهری از اسلام است».
نولدکه
خاورشناس مشهور می گوید: «قرآن همواره بر دلهای کسانی که از دور با آن مخالفت می ورزند، تسلط یافته و آنها را به خود پیوند می دهد».
هربرت جرج ونو
نویسنده انگلیسی، وقتی یکی از مجله های اروپا، عقیده و نظر او را درباره ی بزرگ ترین کتابی که از آغاز تاریخ بشر، تاکنون بیشتر از سایر کتب در دنیا تأثیر نموده و مهمتر از همه به شمار می آید، پرسید، او در جواب نام چند کتاب را برد و در پایان آن چنین بیان نمود: «اما کتاب چهارم که مهمترین کتاب دنیاست قرآن است؛ زیرا تأثیری که این کتاب آسمانی در دنیا ایجاد کرده، نظیر آن را هیچ کتابی نداشته است».
وی همچنین می گوید: «قرآن کتاب علمی، دینی، اجتماعی، تهذیبی، اخلاقی و تاریخی است؛ مقررات و قوانین و احکام آن با اصول قوانین و مقررات دنیای امروزی هماهنگ و برای همیشه و دائم، کتاب پیروی و عمل است؛ هر کس بخواهد تا دینی اختیار کند که سیر آن با تمدن بشر، پیشرفت داشته باشد، باید اسلام را اختیار کند؛ و اگر بخواهد که معنی این دین را بیابد می باید به قرآن مراجعه کند».
ولیز
از بزرگ ترین نویسندگان انگلیسی می گوید: «هر دینی که با مدنیّت و تمدّن در هر دوره و زمان سیر نکند، آن را بی پروا به دیوار بزنید؛ برای آنکه دینی که پهلو به پهلو با تمدّن سیر نکند برای پیروان خود، لهو و شر و اباطیل است و آنها را به سوی تباهی می کشاند و دین حقی که با تمدّن، همگام است، اسلام است و هر کس بخواهد این معنا را دریابد به قرآن و محتوای آن از لحاظ علم و قانون و نظام اجتماعی مراجعه کند؛ پس (قرآن) کتابی دینی، علمی، اجتماعی، اخلاقی و تاریخی است... و اگر کسی به من بگوید که اسلام را تعریف کن، می گویم: اسلام یعنی تمدن واقعی بشر».
یکی از دانشمندان بزرگ هند می گوید: «ما می خواهیم بدانیم این نیروی عجیب را چه کسی به این مرد عرب داد؟ و آن قوه ی بیان و نفوذ کلمه را از کجا آورد؟ و با چه وسیله ای توانست بردگان را از قید غلامی آزاد کند؟ ... کشور هندوستان هنوز دچار شرابخواری و استعمال مسکرات است و این پندهای حکیمانه که از بزرگان دین هندو به ما داده شد، کوچکترین اثری در جلوگیری از استعمال الکل ندارد...؛ اما محمد همین که شراب را حرام کرد، پیروان و یارانش هر کجا خم شراب را دیدند، شکستند...؛ ای محمد! ای پیغمبر برحق! که نیروی بی مانند تو از مصدر جلال خداوندی و عالم غیب و ابدیّت سرچشمه گرفته، من با کمال فروتنی در برابر عظمت تو سر فرود می آورم».
دکتر ماردریس
به دستور وزارت خارجه و وزارت فرهنگ فرانسه شصت و سه سوره از قرآن را در مدت نه سال با رنج و زحمت فراوان به زبان فرانسه ترجمه کرده که در سال 1926م، منتشر گردید؛ وی در مقدمه اش می نویسد: «سبک قرآن، بی گمان، سبک کلام خداوند است؛ یرا این سبک که مشتمل بر کنه وجودی است و از آن صادر شده، محال است که جز سبک و روش خداوندی باشد...؛ از کارهای بیهوده و کوششهای بی نتیجه است که انسان درصدد باشد تأثیر فوق العاده این نثر بی مانند را به زبان دیگر ادا کند، مخصوصاً به فرانسه که دامنه اش بسیار محدود است».
در تاریخ عمومی آلبرت ماله آمده است: «قرآن کتابی است که در منتهای شکوه و برتری، جانشین عمومی کتب و شامل تمام علوم است، مخصوصاً حاوی قانون اجتماعی است، چنان که حاوی قانون دینی است».
عبدالباقی سرور
می نویسد: «جوامع اروپا، سخت متحیّر شدند، هنگامی که شعبه حقوق مجمع حقوقی تطبیقی دولتی، در سال 1951م. انجمنی برای بحث در حقوق اسلامی در دانشکده حقوق دانشگاه پاریس به نام "هفته فقه اسلامی" منعقد ساخت و جمعی از مستشرقین و اساتید حقوق و قانون از دولتهای اروپایی و اسلامی را دعوت کرد، و در پایان هفته، دانشمندان بزرگی مانند رئیس وکلای دادگستریِ پاریس، سخنرانیهای پرجوش و حرارتی به نفع قوانین اسلام ایراد کردند و به اتفاق، قطعنامه ای صادر کردند که حقوق و قوانین اسلامی، صالح برای جمیع ازمنه و امکنه بوده، جوابگوی همه حوائج زندگی است و اسلام ازاین جهت بسیار غنی و دارای سرمایه هنگفت حقوقی و قانونی است».
علاوه بر افراد مذکور، برخی از دیگر مستشرقان نیز، در خصوص قرآن مطالعاتی داشته و با شگفتی بر عظمت آن تأکید نموده اند که این مجال را امکان بیان همه ی آن نیست.(2)
پی نوشت ها :
1. معارف اسلامی، ص 175.
2. دانشنامه ی قرآن، ص 2046.
منبع مقاله :
مؤدب، سیدرضا؛(1390)، اعجاز قرآن، قم: مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی صلی الله علیه و آله و سلم، چاپ دوم
این دانشمند فرانسوى (Jull La baume) آیات قرآن کریم را در ابتدا با تحمل زحمات فراوان از حیث موضوع طبقه بندى و به نام Lekoran analyse انتشار کرد. این کتاب در مصر به وسیله استاد محمد فؤاد الباقى که عضو انجمن شوراى مجامع علمى مستشرقین بود با حفظ همان اسلوب عین آیات را به همان نظم و تحت فصولى مجتمع و به نام "تفصیل آیات القرآن الکریم" انتشار داد. در سال 1334 شمسى آقاى کیکاوس ملک منصور ترجمه آن را به فارسى در تهران به حلیه طبع آراست این کتاب مشتمل بر فصولى است که هر فصل متضمن موضوعات متشابه و مربوط به هم است و بعد از مقدمه فهرستى براى مندرجات ابواب هیجده گانه نوشته شده است که به ترتیب حروف تهجى تنظیم و براى هر یک از موضوعات در ذیل فصول مذکور شماره اى ترتیب و در مقابل آن مطالب قیدگر دیده است و کلیه مطالب در ذیل 18 باب و در تحت 334 عنوان ذکر شده است.